یکی از بیماریهای ارتوپدی که متخصص ارتز و پروتز با آن زیاد سروکار دارد، بیماری آرتروپاتی شارکو ( Charcot Joint ) است. شارکو برای اولین بار در سال 1868 این بیماری را با مشاهده علائمی چون تخریب غیرعادی مفصل زانو، تورم بدون درد و ناپایداری این مفصل در بیماران مبتلا به تابس دورسالیس گزارش کرد. او علت بیماری را ضربههای مکرر وارد شده به مفصل فاقد حس تشخیص داد. امروزه شارکو به بیماریای گفته میشود که به هر دلیلی حس درد و درک فضایی ( Proprioception ) مفصل، ازمیان میرود و بیمار بدون آگاهی از این نقص به فعالیتهای روزانهی خود ادامه میدهد. بیماری شارکو به صورت درگیری و تخریب پیشروندهی مفاصل بروز میکند و در برخی از موارد آسیب ناشی از آن تا ضریح استخوان نیز پیش میرود.
بیماریهایی از قبیل فقدان مادرزادی حس درد ( Congenital Insensitivity to Pain )، آسیبهای اعصاب محیطی، نوروپاتی دیابتی، ضایعات نخاعی که اختلالات حسی را سبب میشوند، مانند میلومننگوسل، سیفلیس عصبی، سیرنگومیلی، جذام و نوروپاتیهای محیطی این عارضه را ایجاد میکنند. تزریق مکرر کورتن در داخل مفصل نیز میتواند علائم مفصل شارکو را موجب شود. از آنجا که علل بروز این بیماری متعدد است، هر علت، مفصل خاصی را درگیر میکند؛ مثلاً، در فقدان مادرزادی حس درد و نوروپاتی دیابتی بیشترین تغییرات در مفاصل تارسال و متاتارسال رخ میدهد (شکل 1) ولی درگیری مفاصل مچ پا و زانو نادر است. در سیرنگومیلی درگیری در شانه، آرنج و دستها شایعتر است (شکل2) و در تابس دورسالیس، مفاصل زانو، هیپ، مچ پا و ستون فقراتِ توراکولومبار بیشتر مبتلا میشوند. به رغم آنچه پیش از این آمد این عارضه بیشتر در اندام تحتانی دیده میشود که توضیحات بیشتر در پی میآید.
شکل 1: تغییرات دژنراتیو در مفاصل تارسال و متاتارسال در اثر آرتروپاتی شارکو